Ana Sayfa    » COĞRAFİYA    » Fiziki coğrafya    » Landşaft şeritleri   

Landşaft şeritleri

  


Düzlük ve dağlık araziler landşaft kurşakları`nın bölünmesi açısından birbirinden farlıdırlar. Azerbaycan arazisi`nde aşağıdaki landşaft kurşakları vardır. 
Kür –Aras ovalık`ı , Samur –Deveçi ovalık`ı, Abşeron yarımadası ve Şerur-Ordubad düzlüklürinde yarımsahra landşaft (almanca land-toprak, şaft- alaka demektir) kurşak`ı ayrılıyor. Bu kurşak`a Kür-Aras ovalıkları bölgesinde 600 metre yüksekliye kadar olan yerlerde, Nahçıvanda ise 700 – 1500 m-lik şeritlerde rastlanmaktadır. 
Yarımsahralarda gri,  gri-çemen, gri – gonur ve şoran (tuzlu) toprakları yaygındır. Onlar üzerinde pelinotu, geven, kengiz, devedikeni,  şoran bitgileri, efemerler çoktur. 
Şollar düzlük`ü, Lenkaran ovalık`ı,Alazan-Eğriçay vadisi ve Karabağ düzlük`ünün Sultanbud arazileri`ni düzlük çimen-meşe landşaft kurşak`ı kaplıyor. Bu landşaft sahasına nehirler boyunca oluşmuş olan Tugay ormanları da dahildir. Landşaft sahaları Hazar denizi hizasından 300 metre yüksekliğe kadar arazilerde , Alazan-Eğriçay vadisinde ise 200-600 m yükseklikler arasında oluşmuştur. 
Alçak dağlık arazilerde 800-1200 m yükseklikte dağ çölleri landşaft kurşakları oluşmuştur. Nahçıvanda bu kurşak 1500 metreden 2500 metre yüksekliğe kadar arazilerde, Talış dağlarında 1500-1800 m yükseklikte yaygınlaşmıştır. Dağ çöllerinde Acınohur ve Ceyrançöl alçak dağlık arazilerinde , Dağlık Şirvanda, Küçük Kafkas dağları`nın eteklerinde (600 m yüksekliğe kadar) , Talış dağları`nın orta dağlık arazilerinde görülmektedir. Bu arazilerin toprakları dağ-kestane rengi, kahve rengi dağ-meşe ve dağ-kara topraklardır ve bitgi örtüsü ile zengindir. Onlara efemerler, yavşan, şibye ve diğer türlü çalılıklar aittir. 
Gobustanda, Acınohur gölü civarlarında, Ceylançölde  ve Nahçıvanda dağ yarımsahraları landşaft kurşakları oluşmuştur. 
Ülkemiz dağlarının 800-2200 m yükseklik`i olan yamaçlarında meşe landşaft kurşakları oluşmuştur. Bu kurşaklara dağların eteklerinde, alçak ve orta dağlık arazilerde büyüyen büyük yapraklı ormanlar ve ormanlardan sonra oluşan çalılıklar da dahildir. 
Hocaşen-Gökçay (Akarbasar) ve Lengebiz dizi dağlarında , Karameryem`in güney yamaçlarında, ve Zengilan idari bölgesizinin güney-batısında meşe –çalı kurşak`ı oluşmuştur. Talış dağlarının güney-doğusunda , Nahçıva`nın orta dağlık arazilerinde seyrek otlar, kserofit çalıların büyüdüğü arid landşaft kurşakları oluşmuştur.
Büyük ve Küçük Kafkas dağlarında , Nahçıvanda 1800-3000 m yükseklikler arasında yüksek dağ çimenleri landşaft kurşak`ı oluşmaktadır. Meşe ve subalp çimliklerinin kavuştuğu arazilerde, 1600-2200 m-lik şeritlerde olan araziler meşe –çimen landşaft kurşak`ı olarak bilinmektedir. Küçük Kafkas dağlarında bu dağ çimlikleri daha büyük araziyi kaplamıştır. 
Dağ çimliklerinden sonra kayalık-taşlık landşaft kurşakları oluşmuştur. Ona subnival kurşak da denmektedir. Bu kurşak`a Baş Kafkas, Murovdağ, Zengezur ve Karabağ dizi dağlarının suayrıçı arazilerinde rastlanmaktadır. Doğal iklim şartları sert olduğu için subnival kurşak toprak-bitgi örtesenden mahrumdur. Burda moren, kar, sirk ve trog dereleri gibi eski buzul rölyef formasyonlarına rastlanmaktadır. Büyük Kaskas dağlarının yüksek zirvelerinde daimi buzullar vardır. Nival-buzul saha adı verilen bu landşaft kurşakları 3000 m-den yüksek arazilerde oluşmaktadır. 



Oxunub: 20247