İçerişehir

İçerişehir, Bakü’nün, aynı zamanda Doğu’nun en eski tarihi merkezlerinden biridir. İçerişehre halk arasında Kale de denmektedir. Bu eski yerleşim yeri Azerbaycan halkının değerli kültürel mirasıdır. Günümüzde hem yerleşim yeridir, hem de tarihi alanıdır.

İçerişehir Hazar Denizi’nin kıyısında, tepe üzerinde yapılmıştır. Yerleşim merkezi yüksekliği 8-10 metre, genişliği 3,5 metre olan yüksek duvarlarla çevrelenmiştir. Yüzölçümü 22 hektarlık bir alanı kapsamaktadır. Yüksek bir tepe üzerinde amfitiyatro şeklinde yapılan kent aşağıdan denize doğru bakmakta, yukarı bölümden ise Kafkas dağları ile çevrilmiş durumdadır. Üçlü surlar, Kız Kalesi ve diğer binalarla ile beraber kent sanki bütünüyle muhteşem savunma kalesini hatırlatıyor. Diğer ortaçağ kentleri gibi Kale duvarı içinde bulunan tüm binalar (Şehristan) da taktik ve stratejik açıdan savunma karakteri taşıyordu. Kentin yapı planı askeri üstünlük ve savaş taktiği düşünüldüğünde sanki gerçek bir labirente benzemekte.

İçerişehir Doğu’nun en eski yerleşim yerlerinden biridir. Arkeologlara göre, kale sahasında bronz döneminde yerleşim alanı olmuştur. XIX. yüzyıla kadar birkaç bin kişilik mahalleleriyle İçerişehir Bakü’nün tamamı demekti. İçerişehir şehircilik kültürünün örneklerinden biridir. Buradaki üç anıt - Kız Kalesi, Şirvanşahlar sarayı, Muhammed camii dünyaca, 28 anıt ise ülke çapında önemli eserler arasındadır.

Tarihi koru hem de günümüzde yerleşim alanıdır. Burada 1300 aile yaşıyor.

İçerişehir tarihsel olarak genel özellikleri ile adlandırılan birkaç mahalleden (Ağşalvarlılar, Gemiciler, Arabaçılar, Hamamçılar, Cühûd Zeynallar (Yahudi mahallesi), Seyidler vb) oluşuyor. Eski kentin giriş kapıları Şamahı (XII. yy) ve Salyan’da bulunmaktaydı.  Zamanla burada birkaç yeraltı geçitler ortaya çıkarılmıştır.

1977 yılında İçerişehir tarih-mimarlık korusu statüsü almış, 2000 yılının Aralık ayında Kız Kalesi ve Şirvanşahlar sarayı  UNESCO Dünya Kültürel Miras listesine alınmıştır.