Ana Sayfa    » YALNIZ BİZDE    » Yalnız Azerbaycan’da   

Yalnız Azerbaycan’da

  

Azerbaycan sadece güzelliği ve tarihi ile değil, aynı zamanda birçok doğal kaynaklarıyla de dünyanın benzersiz ülkelerinden biridir.

9 İklim Kuşağı
align=

Dünyada bulunan 13 iklim kuşağından 9’u Azerbaycan’da vardır.

Azıh Mağarası
align=

Mağara, Azerbaycan’ın Hocavend ilçesinde bulunmaktadır. Üzülerek belirtmek gerekir ki dünyanın en eski insanlarının yaşadığı bu mağaranın bulunduğu Azerbaycan toprağı 1993 yılından itibaren Ermeni işgali altındadır ve mağaranın işgalden sonraki durumu ile ilgili hiçbir bilgi bulunmamaktadır. Azıh mağarasının bulunduğu alan 800 km2’dir. Burada uzunluğu 600 metreyi bulan 8 koridor vardır. Koridorların bazıların tavan yüksekliği 20-25 metreyi bulmaktadır. Azıh mağarası dünyada bugüne dek bulunmuş en büyük mağaralardan biridir. 

Uluslararası Muğam Merkezi
align=

Muğam merkezi Bakü’de, Denizkenarı Milli Park’ta açılmış bir tesistir. Binanın dış görünümü Azerbaycan’ın eski müzik aletlerinden olan tarı hatırlatır. Günümüzün en gelişmiş teknolojisiyle yapılan bu bina için gereken donanımlar İtalya, Avusturya, Fransa ve Türkiye’den getirilmiştir. Dünyada kurulan ilk muğam merkezidir.

Demirağaç
align=

Azerbaycan’nın güney bölgesinde yetişen demirağaç, Azerbaycan toprağında yetişen en nadir incilerdendir. Çok ilginçtir ki, bu ağacın parçası ne ateşte yanar, ne de suda batar. Ona çivi çakmak da mümkün değildir. Talış ormanlarında yetişen bu ağaç 200 yıldan fazla ömür sürmektedir. Diğer ilginç yanı da, ağacın dallarının birbirine sürtündükçe birleşmesidir. 
Demirağaç sert bir yapıya sahip olduğundan genelde telefon ve elektrik direkleri için, köprülerin yapımında, araç ve aletlerin bazı parçalarının hazırlanmasında kullanılır.

  
Devlet Bayrağı Meydanı
align=

Bakü şehrinin Bayıl bölgesinde bulunan anıtsal abide - dinlenme parkıdır. 1 Eylül, 2010 yılında meydan görkemli açılış töreni yapılmıştır. 20000 m2 arazisi olan meydanda direğin yüksekliği 162 metre, temelinin çapı 3.2, temelinin üst kısmının çapı ise 1.09 metredir.  Direğin toplam ağırlığı 220 tondur. Bayrağın genişliği 35 metre, uzunluğu 70 metre, bulunduğu alan 2450 m2, ağırlığı ise yaklaşık 350 kilogramdır. Guinness Dünya Rekorları Kurulu 29 Mayıs 2010 yılında, Azerbaycan Devlet Bayrağı direğinin dünyada en büyük bayrak direği olduğunu onayladı. 

Nahçivan Tuz Dağı
align=

Nahçivan’ın simgelerinden biridir. Doğal kaynakları 90 milyon tondur. Dünyada tek olan bu dağ sadece saf ve temiz tuzuna göre değil, aynı zamanda şifalı özelliğine göre de tanınmıştır. Rivayete göre, 6 bin yıl önce buradan tuz çıkarılıyormuş. İsmi dünyaya yayılan, tarihi ile ünlü ‘İpek Yolu’ndan önce Nahçivan bölgesinden Orta Doğu ülkelerine ‘Tuz Yolu’ uzanıyormuş. Bu ülkelere buradan tuz taşınmıştır.
Burada bütün dünyaca ünlü Tuz Dağı Fizyoterapi Merkezi faaliyet göstermektedir. 


Neft Taşları
align=

Dünyada kurulmuş ilk petrol platformudur. Temeli 1947 yılında atılmıştır. James Bond’un ünlü maceralarından biri olan ‘Dünya Yeterli Değil’ (The World Is Not Enough) filminin önemli fragmanları da burada- Neft Taşları’nda çekilmiştir.
Neft Taşları şehir tipli kasabadır ve Bakü’nün Hazar ilçesine bağlıdır. Hazar denizi yüzeyinden çok az görünen “Kara Kayalar” etrafında inşa edilmiştir. Abşeron yarımadasının 42 km güneydoğusunda bulunan bu kasaba denizin dibine yerleştirilmiş metal direkler üzerinde deniz yüzeyinden bir kaç metre yükseklikte inşa edilmiştir. 

Gobustan Koruluğu
align=

Azerbaycan arazisinde arkeolojik abidelerin korunduğu alandır. Koruluk Garadağ ilçesinin Gobustan kasabasında, başkent Bakü’den 56 km uzakta bulunmaktadır. Burada aynı zamanda müze faaliyet göstermektedir. Gobustan, dünyada resim kültürünün ilk geliştiği yerlerden biri olduğu kadar olduğu kadar dans ve müzik medeniyetinin de ortaya çıktığı alanlardan biridir. 

Yanardağ
align=

Dünyanın en ilginç mucizelerinde biri olarak bilinmektedir. İslam’dan önce Yanardağ ateşe tapanların dini inanç yeri olmuştur. Bu abide ile ilgili birçok efsane ve rivayetler bulunmaktadır.
Yanardağ’dan 200 metre güneyde, yerin altından zayıf volkanlar püskürmekte ve etrafa balçıkla karışık su saçılmaktadır. Bu volkan suyu ile beraber yerden çıkan kükürtlü gaza çakmak yaklaştırıldığı zaman aniden ateşin yanmasını görülmektedir. Abidenin etrafında yanan ateş 10-15 metre yüksekliğe kadar ulaşmaktadır. Kışın ateşin yanması daha aydın görülmektedir. 

Balçık volkanları
align=

Magma kökenli volkanlara oranda sınırlı bölgelerde yayılmıştır. Balçık volkanları Azerbaycan’da 16000 km2 alanda yayılmıştır. Doğanın muhteşem ve sırrı daha çözülmemiş yansıması, tüm çeşitliği ile sanki bilerekten burada canlanmıştır. Ve bu sebepten dolayı Azerbaycan balçık volkanlarının diyarı olarak bilinmektedir. Azerbaycan’da balçık volkanlarının en fazla yayıldığı araziler Abşeron yarımadası, Şamahı-Gobustan, Aşağı Küryan bölgesi, Bakü takımadaları ve Gürcistan sınırıdır. 

Eldar Çamı
align=

Eldar Çamı (Pinus eldarica) ender ağaç çeşidi olup, dünyada doğal halde sadece Azerbaycan’da – Gabırrı nehrinin sağ kıyısında, Elleroyuğu dağında yetişmektedir. Kasım 1910 yılında Grafinya K.S.Uvarova’nın önerisiyle Kafkas’ta ilk korunan arazi olan Eldar çamı alanında 3.5 bin hektar arazide botanik koru ilan edilmişl ve korunmaya başlanmıştır. 

Hazar Fok’u (Fok’u)
align=

Hazar foku (Phoca caspica) perdeliayaklıların dünya okyanusunun en küçük foku olarak Ginnes’in Rekorlar Kitabı’na giren tek temsilcisidir. Bu tür sadece Hazar denizinde yayılmıştır. Adı Uluslararası Doğa Koruma Kurumu’nun ‘Kırmızı Liste’sine alınmıştır. 

Hazar Gladiçası, Hazar Şeytanağacı
align=

Gleditsia ailesine ait bitki türüdür. Yetiştiği alan azalmaktadır. Sadece Azerbaycan’da – Astara (Maşhan ve Alaşa köyü etrafı), Lenkeran (Alekseevka köyü) illerinde yetişir. 

Harı Bülbül (Ofris)
align=

Salepgiller cinsine ait bitki türüdür. Harı bülbül Azerbaycan’ın ve dünyanın endemik türüdür. Genelde Karabağ arazisinde rastlanmaktadır. Özel güzelliği ile ayırt edilir. 

Lenkeran gülebrişini
align=

Gülebrişim cinsine ait bitki türüdür. Bitki sadece Azerbaycan’da, Talış ormanlarında yetişmiştir. Lenkeran akasyasının dekoratif önemi vardır, hem de iyi bal veren bitkidir. Ağaç kabuğu belirli miktarda aşı maddeleri içermektedir, aynı zamanda yerli halk tarafından kumaşların boyanmasında da kullanılmaktadır. Kurutulmuş erkekçik sapçıklarından halk arasında öksürüğe karşı ilaç yapımında kullanılmaktadır. 

Şabalıdyaprak meşe (Kestaneyapraklı meşe) 
align=

Fıstıkgiller ailesinin meşe cinsinden olan ağaç türüdür. 
Kestane yapraklı meşeye sadece Azerbaycan’da - Talış ormanlarında ve İsmayıllı bölgesinde rastlanmaktadır. Ondan halk arasında çeşitli alanlarda yararlanılmaktadır: inşaatta, demiryolu yapımında vs.
            
Erdebil Halısı ve ya Şeyh Sefi Halısı
align=

Tebriz’de dokunmuş olan ‘Leçektürünç’ motifli meşhur halı (ölçüsü 56.12 m2, yılı 1539, “Viktoriya ve Albert” müzesi, Londra), elle dokunmuş halıların en güzel örneği, aynı zamanda Tebriz halıcılık okulunun başyapıtıdır.  1539 yılında Safevi hükümdarı I. Tehmasib’in siparişi ile Erdebil camisi için dokunmuştur. 1893 yılında İngilizler bu halıyı alarak Londra’ya götürmüşler. Uzun süre dünyanın en büyük halısı olmuştur. 

Şirali Müslümov 
align=

Dünyanın en uzun ömürlü insanlarından biri (168) olmuştur. Şirali Müslümov 1805 yılında Lerik bölgesinin Barzavu köyünde doğmuş, 1973 yılında ölmüştür. Şirali Müslümov 3 kez evlenmiş ve 23 çocuk sahibi olmuştur. 1966 yılında Azerbaycan Film Stüdyosu tarafından onunla ilgili “Şirali Dağdan İndi” adlı belgesel çekilmiştir. 136 yaşındayken kızı olmuştur. Uzun ömürlülüğüne göre Ginnes’in Rekorlar Kitabı’na girmiştir. 

Teymur Recebov ( 1987)
align=

Azerbaycan’ın en önemli satranççılarından biri, uluslararası grossmasterdir (2001). 
Teymur Recebov daha 14 yaşındayken dünyanın en genç grossmasteri olma rekorunu yenilemiştir ve satranç dehası olarak kabul görülüyor. 

Mobil-Teşhis 
align=

Dünyada ilk defa olarak Azerbaycan’da kalp-damar sisteminde patolojik işlemlerin yaranmasının gizli devrini mobil telefonlar aracıyla ortaya çıkarmak mümkün olacak.  Böyle ki, Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi’nin (AMEA) Sibernetik Enstitüsünde kalp damar  sisteminde patolojik işlemlerin yaranmalarının gizli devrinin monitoringini sağlayan ses analizi ve robast program-alet aracının teorik temellerini oluşturulmuştur, mobil telefonları kullanmakla toplu kullanım için uygunluüun mümkünlüğü kanıtlanmıştır. Bu yılın sonuna kadar mobil telefon aracılığıyla kalp-damar hastalıklarının gizli devrinin monitoringini ve ya bu insanlarda dinamizmin değişmesini izlemek mümkün olacaktır. 

Görme engellileri için mini bilgisayar
align=

Azerbaycan’da, dünyada ilk defa görme engelli olan insanlar için mini bilgisayar hazırlanmıştır. “Nörotek” şirketi tarafından görme engelli insanlar için dünyada ilk defa olarak sesle yönlendirilen mini bilgisayarların ilk örnekleri üretilmiştir. Yeni bilgisayar, diğerlerinden monitörün ve klavyenin olmaması ve bütün komutların mikrofon aracılığıyla yönlendirilmesi ile ayrılır. 
Mini bilgisayar sesli komutlar aracılığıyla, çevrimiçi durumda son yeniliklerle tanış olmak, elektronik postadan yararlanmak, elektronik metinleri seslendirmek, bundan başka, telefon çağrılarını kabul etmek ve onları cevaplandırmak gibi imkanlarla da donatılmıştır.  

Brusellioz tedavisi ilk defa yapılmıştır
align=

Azerbaycan’da veterinerlik uzmanları ve bilim adamları brusellioz karşı yeni biyolojik aktif bir ilaç keşfetmiştir. Bu ilaç dünyada ilk defa olarak, brusellioz hastalığına tutulmuş tüm hayvanları 7 gün boyunca tamamen iyileştiriyor. Yeni brusellioz aktif ilaca 2008 yılında patent alınmıştır.

İlk Çocuk Müzesi 
align=

Bakü’de dünyanın ilk çocuk müzesi açılacaktır. Azerbaycan Halısı ve Halk Uygulama Sanatı Devlet Müzesi’nin bir kolu olarak yaratılacak müzede çocuklar için çeşitli kültür dallarının, özellikle dekoratif sanat dalında halıcılık sanatının öğretilmesine özen gösterilecektir.

Ateşgah 
align=

Ateşgah alevin rüzgarla “dans ettiği” yer olarak da anılır. Tarihi kaynaklarda yazıldığına göre, «Ateşgah» XVII-XVIII yüzyıllarda doğal gazın çıkdığı ebedi, sönmez alevlerin yerinde inşa edilmiş dünyanın nadir kutsal yerlerindendir. Mabedin erken inşaası yaklaşık milattan önce 1713 yılına dayanıyor. Merkezi mabet-mehbaza ise 1810 yılında hindistanlı tüccar  Kançanagara`nın aracılığıyla inşa edilmiştir. «Ateşgah» Bakü`ye gelerek burada meskunlaşan ve aslen kuzey Hindistan`dan olan sinkhler tarikatına mensup hint toplumu tarafından inşa edilmiştir.
Ateşgah denizden biraz aralı, Abşeron yarım adasındakı Surahanı köyünün güney-doğu kısmında, petrol madenlerinin yakınlığında yerleşir. 
Şu anda dünyada sadece iki yerde - Kuzey Hindistan`da ve Azerbaycan`da böyle bir ateşgah mevcuttur.
Alev Mabedi zamanla kimyaçı-bilim adamı Mendeleyev`i, ünlü rus ressamı Vereşşagin`i, fransız yazar Aleksandr Düma`yı (baba), Nobel kardeşlerini, Cevahirlel Nehrunu, İndira Gandi`yi, dünyaca ünlü filim yönetmeni Rac Kapur`u, doğubilim uzmanı Dorn`u ve bir çok ünlü adamları hayran bırakmıştır. 

Çinar ormanı
align=

Avrupa`da tek doğal çinar ormanı Küçük Kafkasya`nın batı kısmında – Azerbaycan`ın Zengilan ilçesinde bulunuyor. Besitçay vadisinde 117 hektar alanı kapsıyor. Onun 107 hektarı Besitçay Devlet doğal korunağına aittir. Korunak 1974 yılında tesis edilmiştir. Ormanın uzunluğu 15 km, eni ise yaklaşık 150-200 metreye kadardır. Korunağı temel olağandışı yapan  özelliği, arazisinde 1500 yaşı, 53 metre yüksekliği, 4 metre boyutlu gövdeye sahip ağaçların eski dönemlerden şu ana kadar muhafaza edilmesidir. 
Malesef halihazırda işbu çinar ormanı Ermenistan ordu  tarafından mahvedilmek tehlikesi ile yüzleşmiştir. 

Ashabı-Kehf
align=

Ashabı-Kehf Azerbaycan`ın Nahçivan şehrinden yaklaşık 12 km uzaklıkta, İlandağ ile Nehecir dağı arasındakı doğal mağarada kutsal yerdir. Dünyanın nadir kutsal yerlerinden biridir. Aynı adlı yerin Küçük Asya veya Filistin arazisinde olması hakkında eski dini edebiyatlarda, o aynı zamanda kutsal Kuran`da bilgi var. Lakin yapılan etraflı araştırmalar gereğince «Kurani-Kerim»de adıgeçen kutsal yer sadece Nahçivan`a aittir. 
Mağaranın yapısı, doğal coğrafi ortamı ile tanışma buranın dünyanın ilk yaşam bölgelerinden biri olmasını söyleme olanağı sağlıyor.

Minyatür kitap müzesi 
align=

Minyatür kitap müzesinin açılışı  23 nisan 2002 yılında olmuştur. Müze YUNESKO-nun qkararı ile dünyada her yıl kutlanan Uluslararası kitap ve telif hakları gününde Bakü şehrinde tesis edilmiştir. Müze dünyada ilk özel Minyatür Kitapları müzesidir. 
Müze`nin ekspozisyonu 27 vitrinde yerleştirilmiştir. Vitrinlere 60 ülkede basılmış 3750 minyatür tikap koyulmuştur. Müzenin kitap fonunda ise 5300-den fazla minyatür baskı var. bunları müze tesisçisi Zerife Salahova yirmi yılı aşan sure zarfında biriktirmiştir.
Müzeye gelenler Azerbaycan, Rusya, ABD, Japonya, İngiltere, Fransa, İtalya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, Kuba, İsviçre ve eski SSRİ Cumhuriyetlerinde basılmış minyatür kitaplarla tanışabilirler. 

Naftalan petrolu
align=

Naftalan petrolu Azerbaycan`ın en değerli doğal kaynaklarından biridir. Bu, dünyada tek petrol olup, kendi tedavi önemine göre olağanüstü özelliğe sahip olmağın yanı sıra fiziksel-kimyasal özelliğine göre diğer petrollerden farklılık gösteriyor. İşbu petrol için temel özellik yüksek özel değere sahip olması, içinde hafif fraksioyn ve katı parafin hidrokarbonun bulunmamasıdır. İçinde yeteri sayda katran bulunması, su ile sağlam emülsiyon oluşturması Naftalan petrolünü diğer petrollardan farklı kılıyor. Tedavi özelliğine göre dünyada tek petrol olan Naftaan petrolü Azerbaycan Cumhuriyeti Gence şehrinden 50 km uzaklıkta Murov dağ silsilesinin eteğinde bulunuyor.
 Tedavi özelliği bulunan Naftalan petrolü kemik – eklem, deri, kadın hastalıkları ve ürolojik hastalıklar, asap, genikolji, üroloji ve deri hastalıklarının, aynı zamanda karaciğer hastalıkların, eklemlerin ve muskuloskeletal eklem dışında yumuşak dokuların tedavisi için istisnai araç olarak tüm dünyada biliniyor. 

Şeki Han Sarayı
align=

Hanlık döneminde hem de “Mahkeme Binası” olarak anılan bu sarayın inşaat tarihi bilimsel yayınlarda 1760-1765 yılları olarak kabul edilir. Dünyada kendi orijinallığı ile tek olan Şeki Han Sarayı`nın mimarı Şirazlı Hacı Zeynalabdin`dir. Sarayın kendisine özgü inşaat üslubu vardır. Sadece şunu belirtmek yeterli ki, sarayın inşaası sırasında bir tane olsun bile çivi veya yapıştırıcı kullanılmamıştır. Han Sarayı 2 kattan, 6 oda, 4  koridor, 2 aynalı verandadan oluşmuştur. Şeki Han Sarayı aynı zamanda Azerbaycan sanat ve halk sanatının nadir incilerindendir. Sarayın sanat numuneleri bugüne kadar kendi güzelliğini korumuştur. Onun duvarları çeşitli konulu resimlerle süslenmiştir. Saray`a türlü zamanlarda desen yapmış ressamlardan beşinin ismi bellidir. 

Hınalık ve hınalıklılar
align=

Hınalıklılar Azerbaycan`ın etnik halklarından biridir. Azerbaycan`dakı azınlıklar içinde kendilerine özgü etnografik özellikleri ile farklılık oluşturuyorlar. Bu ulus Kafkas dil ailesine ait olup, Şahdağ civarında yerleşmelerine göre tarihi-etnografik edebiyatda “Şahdağ halkları” olarak anılıyorlar. Hınalıklıların Azerbaycan`ın en eski sakinleri olarak Kabul ediliyor. Bu ulus dünyada tek dile ve yerleşim bölgesine mensuptur. Yani, dünyanın etnik haritasında sadece bir Hınalık köyü ve tek hınalık dili mevcuttur ki, bud a Azerbaycan`ın Guba ilçesine aittir.  



Oxunub: 50511